Παρασκευή 14 Ιανουαρίου 2011

Το κακό πνεύμα των Χριστουγέννων

Χιόνι έπεσε πριν μερικές μέρες. Και ήταν σαν να το περιμέναμε να δέσει την υπόλοιπη εικόνα. Τα ακουστικά βγαίνουν από τα αυτιά μου και ακούω jingle bells σε χαρούμενες εκτελέσεις, σε bossa nova εκτελέσεις, και για τους πιο αντιδραστικούς σε rap εκτελέσεις. Στην προσπάθειά μου να κοιτάξω πραγματικά γύρω μου θα αποσυντονιστώ από παραταγμένα λαμπάκια, που αναβοσβήνουν με τραγική περιοδικότητα, σε μπαλκόνια, σε τεχνικά και φυσικά δέντρα, σε βιτρίνες εμπορικών καταστημάτων, σε γυμναστήρια και κέντρα ψυχικής αλλά και σωματικής περιποίησης. Θα συνεχίσω να περπατώ, θέλω να βιώσω το πνεύμα των Χριστουγέννων όσο παραπάνω μπορώ. Αφίσες σε βιτρίνες καταστημάτων προσπαθούν να με πείσουν για την επιτυχημένη αγορά μου, την ώρα που τις όποιες ελεύθερες ώρες θα έχω για να αφιερώσω για τον εαυτό μου και τα πρόσωπα που αγαπώ τις διεκδικούν μεγάλα και μικρά κέντρα διασκέδασης που υπόσχονται να μεταμορφώσουν και αυτές τις γιορτές σε μοναδικά, ατέλειωτα λαϊκό-newage πάρτι. Και όλα αυτά την περίοδο των Χριστουγέννων. Τις ημέρες που σχεδόν ολόκληρη η Χριστιανική υφήλιος γιορτάζει τη γέννηση του Θεανθρώπου. Κάτι δεν μου κάθεται καλά στη σκέψη μου. Θα ξαναβάλω τα ακουστικά μου, θα κλείσω για λίγο τα μάτια μου, θα πάρω μια γερή δροσερή αναπνοή και μέχρι να εκπνεύσω θα προσπαθήσω να βάλω τα πράγματα σε μια τάξη. Δεν θα τα απορρίψω, απλά θα προσπαθήσω να τα κατανοήσω. Όλο αυτό το σενάριο με τα πολύχρωμα λαμπάκια και τη χαρούμενη μουσική μοιάζει στα μάτια μου σαν ένα ακόμα πολυκαλοστημένο έργο του marketing. Οι αισθήσεις μου θα παρασυρθούν από την τεχνητή χαρά και σίγουρα θα γίνω θετικός αποδέκτης των αναρίθμητων προσφορών για να κάνω τα απαραίτητα (είναι όντως απαραίτητα;) δώρα στον εαυτό μου και στους γύρω μου. Αυτό το καταλαβαίνω. Μου αρέσει κιόλας για να πω την αλήθεια. Είναι μια πολύ καλή αφορμή στις αρχές του χειμώνα να οργανωθούν τα επικοινωνιακά κανάλια και τα επιχειρηματικά πλάνα για να δώσουν ένα καλό οικονομικό push για όλες τις επιχειρήσεις εν όψει του 2011. Δημιουργούνται όλες οι απαραίτητες συνθήκες σαν επιχειρηματίας αλλά και σαν διαφημιστής για να κάνεις τις κινήσεις εκείνες που θα σε ξεχωρίσουν από τον ανταγωνισμό σου. Αυτό που δεν καταλαβαίνω είναι πως μπορεί ένα τόσο καλοστημένο makreting plan να κουμπώνει με τη γιορτή της γέννησης του Θεανθρώπου. Σύμφωνα με την εκκλησία τα Χριστούγεννα είναι η μεγαλύτερη γιορτή της Χριστιανοσύνης. Η γέννηση του Θεανθρώπου πραγματοποιήθηκε για τη σωτηρία του ανθρώπου. Γίνεται ο Θεός Άνθρωπος και καλεί όπως ο όμοιος τον όμοιο, τον άνθρωπο να σωθεί, ή, όπως γράφεται στο τροπάριο, ο Ιησούς Χριστός έγινε ο νέος Αδάμ ώστε «την πριν πεσούσαν αναστήσων εικόνα» και η Θεοτόκος Μαρία γίνεται η νέα Εύα επανορθώνοντας την παρακοή της Εύας. Την ώρα που ταυτόχρονα σημειολογικά η γέννηση του Θεανθρώπου έχει να κάνει με την αρμονία στη ζωή μας, στηριζόμενη πάνω σε θεμελιώδεις ιδέες όπως η αγάπη, η ταπεινότητα, η ευσπλαχνία, η ειλικρίνεια, η αυτοθυσία, .....

μια αντίθεση ορθώνεται στη σκέψη μου, μια αντίθεση που μου προκαλεί έντονα συναισθήματα σε αποχρώσεις του βαθύ κόκκινου, του μαύρου αλλά και του μωβ. Πολλά ερωτηματικά, λύπηση για το είδος μου, πνεύμα αντίδρασης και τέλος ισοπεδωτική διάθεση. Ίσως τελικά δεν είναι κατάλληλες μέρες για τέτοιες σκέψεις όμως. Νομίζω ότι αν είναι θα διαλέξω να φορέσω το σκουφάκι του Άγιου Βασίλη με τα κόκκινα λαμπάκια, θα προσκαλέσω τους φίλους μου στο σπίτι μου να καταναλώσουμε ακριβά ποτά και άλλα εποχιακά εδέσματα, να ανταλλάξουμε δώρα και αφού νιώσουμε τη χριστουγεννιάτικη θαλπωρή στο έπακρο θα διαλέξουμε έναν από τους πολλά υποσχόμενους προορισμούς ψυχαγωγίας για να συνεχίσουμε την κατανάλωση αλκοολούχων προϊόντων, καθώς θα λικνίζουμε τα σώματα μας σε jingle bells ρυθμούς. Και είμαι σίγουρος ότι έτσι δεν θα διαφέρω από τους γύρω μου και δεν θα με χαρακτηρίσουν το κακό πνεύμα των Χριστουγέννων.

Δευτέρα 8 Νοεμβρίου 2010

Προσοχή: ακολουθεί πολιτική δυσφήμηση. (ανατολικά 7#)




Θα πάω πίσω στο παρελθόν, τότε που φορούσα σκισμένο τζιν, μπότες, δερμάτινο, καθόμουν πίσω από ένα ξύλινο φοιτητικό θρανίο και μάλωνα μ’ έναν από τους καθηγητές που είχε πάρει το δύσκολο ρόλο να μας δημιουργήσει συνείδηση στο marketing. Πλήρης εφαρμογή του marketing σε μια από τις πιο πουριτανικές κουλτούρες, όπως της Αγγλίας, και η απόλυτη σύγκρουση της ηθικής με την επίτευξη του σκοπού. Ώρες αναλύσεων των διαφημιστικών της Benetton, που τότε είχαν απαγορευτεί για τη χρήση του γυμνού ανθρωπίνου σώματος αλλά και για τη χρήση φωτογραφιών ζώων που έμοιαζαν πιο πολύ με αφιέρωμα του National Geographic στη εποχή του ζευγαρώματος πάρα διαφημιστικό εταιρίας ρούχων. Το τελικό ερωτηματικό και μόνιμο σημείο συζήτησης και αντιμαχίας: Η ηθική στο marketing. Δεν χωρούσε στην αντιδραστικότητα των 21 μου να αποδεχτώ ότι πρέπει το marketing να υπόκειται σε κάποιους έστω υποτυπώδεις ηθικούς φραγμούς. Ναι, το marketing αφού πια υπαγορεύει στην παραγωγή το τρόπο που πρέπει να παράγονται τα προϊόντα, με την ίδια λογική θα έπρεπε να είναι και ανήθικο-στα όρια του νόμιμου. Και όσο πιο ανήθικο τόσο καλυτέρα. Τα όποια εμπόδια στο marketing δεν επέτρεπαν να επιτευχθεί ο τελικός στόχος, θα έπρεπε να αξιώνονται μόνο τα όρια του νόμιμου, αδιαφορώντας για τους όποιους ηθικούς ή συναισθηματικούς φραγμούς. Από τότε, έστυψα το μυαλό για το πιο τέλειο επικοινωνιακό μήνυμα, αλλά ταυτόχρονα πέρασα και από το σχολείο, ο θεός να το κάνει σχολείο, της μαμάς πατρίδας. Ταυτόχρονα, βρέθηκα αντιμέτωπος και με τις συμπληγάδες πέτρες του ανταγωνισμού της ελεύθερης αγοράς, βρέθηκα να με φαντάζομαι και απέναντι σ’ ένα πιτσιρικά που περίμενε από μένα να του πω για την κοινωνία μας. Βρέθηκα και αποδέκτης αρκετών διαφημιστικών μηνυμάτων σαν εκείνα που τότε φάνταζαν στο μυαλό σαν αποτελέσματα επαγγελματικής κορύφωσης για τον 35αρη marketeer που έπινε τον cappuccino του κάθε πρωί από κατάστημα της Οxford Street. Και έτσι βρίσκομαι σε μια περίοδο που ιδιαίτερος λόγος γίνεται για την οικονομικοπολιτική κατάσταση της χώρας μας την ίδια που οι δημοτικές εκλογές είναι το μοναδικό ενδιαφέρον της Ελλάδας. Σε κάθε γωνιά μικρού ή μεγάλου δήμου, πρόσωπα ανθρώπων που προσπαθούν να μην πάρουν καθαρή χρωματική ταυτότητα, αλλά σίγουρα προσπαθούν να κερδίσουν τοπικούς ψήφους για να πάρουν μια μερίδα από την μικρή ή μεγάλη πολιτική μαρμίτα. Και με αφορμή όλο αυτό το κλίμα, σκέψεις με ταξιδεύουν πίσω σ’ εκείνο το θρανίο, να αναρωτιέμαι για τη χρήση ή την κατάχρηση της διαφήμισης στην πολιτική. Χαρούμενα πρόσωπα, διπλο και τριπλοπερασμένα από το Photoshop, δίπλα σε επίσης χαρούμενα μηνύματα παντού. Στην εξώπορτα του γραφείου μου, στο παρπρίζ του αυτοκινήτου μου, στη γωνιά του πεζοδρομίου, στη στάση του λεωφορείου, στον τοπικό τύπο, και τι έκπληξη, στα αυτιά μου: 'Προσοχή, ακολουθεί πολιτική διατίμηση'. Ναι, στον ίδιο πόλεμο μάχομαι και εγώ, προσπαθώ να βρω τρόπους για να προβάλλω όσο πιο όμορφο και ελκυστικό γίνεται το προϊόν ή την υπηρεσία των πελατών μου. Με ωραία σχέδια, χρώματα, και με ελκυστικά μηνύματα. Και όσο μου επιτρέπει η φύση του πελάτη, ξεχνώ τους όποιους ηθικούς φραγμούς μπορεί να έχω για το εάν η υπηρεσία ή το προϊόν του πελάτη μου έχει την πραγματική αξία που υπόσχεται η δουλειά μου. Και έτσι, σαν και εμένα, ένας άλλος ανταγωνιστής και αυτός με την σειρά του, αφουγκράστηκε με προσοχή τους στόχους του εκάστοτε πολιτικού προσώπου και προχώρησε σ’ ένα πλήρως οργανωμένο marketing plan. Με συγκεκριμένο διαφημιστικό κοινό, με τις απαραίτητες οδηγίες καλοσπουδαγμένων επικοινωνιολόγων, και με γραφιστική εφαρμογή που θα φτιάξει και τη δικιά σας αλλά ίσως και τη δικιά μου διάθεση. Με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που εγώ αδιαφορώ για το ερωτηματικό της ποιότητας αυτού που προσπαθώ να προωθήσω, έτσι και αυτός αδιαφορεί για την ποιότητα αυτού του προωθεί. Και κάπως έτσι προκύπτουν τα μηνύματα που βλέπουμε καθημερινά. Μηνύματα που μιλούν για αλλαγή τρόπου σκέψης, για γροθιές στο πολιτικό κατεστημένο, για επανάσταση, για καθαρές ιδέες, για υπευθυνότητα και για αποφάσεις για την Ελλάδα.





Και στη συνέχεια, με πιάνει τρόμος όταν σκέφτομαι ότι έχει βάλει το χεράκι του το marketing σε όλη αυτή τη μορφή επικοινωνίας. Και θα σε καταλήξω με ερωτηματικό σε αυτό το άρθρο. Μήπως θα έπρεπε να αναθεωρήσουμε τη χρήση της διαφήμισης στον πολιτικό τομέα; Μήπως θα μπορούσαμε να παρομοιάσουμε τη χρήση της διαφήμισης στην πολιτική με μια πιθανή χρήση της διαφήμισης στην θρησκεία, αφού και στις δυο περιπτώσεις η διαφήμιση παίζει το ρόλο της διαμόρφωσης συνείδησης; Μήπως θα έπρεπε να απαγορευτεί η χρήση του όποιου διαφημιστικού εργαλείου στην πολιτική, όπως ακριβώς έγινε και με την κατηγορία προϊόντων καπνού; Και ποιος να είμαι εγώ που σε βάζει τόσα βαθιά ερωτήματα; Δεν ξέρω εάν θα ήταν σωστή προσέγγιση η παραπάνω, αλλά ένα ξέρω σίγουρα. Εάν, οδηγημένοι από τη διαφήμιση, καταναλώσουμε όλοι το λάθος προϊόν θα κάνουμε πλούσια την προμηθεύτρια εταιρεία του προϊόντος και στη χειρότερη θα έχουμε ενοχές μερικών λεπτών για την επιλογή μας. Δυστυχώς, όσον αναφορά την πολιτική της χώρας μας, τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά.

Πέμπτη 1 Ιουλίου 2010

Ως πότε παλικάρια…

Θα πάρω μια βαθιά ανάσα και θα ψιθυρίσω στον εαυτό μου μια έκφραση που αποτέλεσε για πολλούς το έναυσμα για την επανάσταση που οδήγησε στην απελευθέρωση του τότε ελληνισμού από την τουρκοκρατία... Μια επανάσταση που τελικά οδήγησε στο πρώτο ελληνικό ελεύθερο κράτος. Μας φώναζαν ραγιάδες, τον πλούτο του ελλαδικού χώρου εκμεταλλευόταν οι αφέντες βάζοντας τους Έλληνες εργάτες να δουλεύουν και πληρώνοντας του τα ελάχιστα. Τα καλυτέρα παιδιά των Ελλήνων τα έπαιρναν στη δούλεψη τους οι Τούρκοι και τα ονόμαζαν γενιτσάρους. Εκείνη την εποχή οι μόνοι που είχαν κάποια θέση εξουσίας, και κάποια μορφή πλούτου ήταν μονό όσοι είχαν συμπράξει με τον κατακτητή και είχαν συμβιβαστεί με την ιδέα ότι μια χαρά είναι ο ελληνισμός υπόδουλος εάν μπορούν αυτοί να την βολέψουν. Οι ρομαντικοί ποιητές και συγγραφείς της εποχής, προσπαθούσαν να αφυπνίσουν το γένος με ότι μέσα είχαν και κάποιοι άνθρωποι του εξωτερικού που είχαν διαβάσει για την ιστορία μας, και είχαν επισκεφτεί την Ελλάδα, έκαναν προσπάθειες και κινήσεις για να βοηθήσουν και αυτοί όπως μπορούσαν την περιβόητη αφύπνιση του γένους. Κάποιες μεμονωμένες προσπάθειες για να κερδίσουν την ανεξαρτησία τους σε τοπικό επίπεδο γινόντουσαν σε τακτά διαστήματα, αλλά χαρακτηρίζονταν πρόχειρες τοπικές και ανοργάνωτες. Είχε καταφέρει για πολλά χρόνια ο κατακτητής να μας κρατάει αποσυντονισμένους, χωμένους για τα καλά στη καθημερινότητα της βιοπάλης, απαλλαγμένους από βαθύτερους προβληματισμούς για το μέλλον του γένους μας. Κάπως έτσι μας δίδαξαν στα σχολεία ότι ήταν ο υπόδουλος ελληνισμός κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας. Και τώρα θα μαζέψω όση μαγκιά μου έχει απομείνει για να κάνω ίσως και έναν παράλογο παραλληλισμό. Εν έτη 2010 το ελληνικό κράτος θεωρείται ελεύθερο την ώρα που στην Ευρώπη και στο κόσμο ολόκληρο (έως την Κίνα έφτασε η φήμη μας) έχουν μάθει για το οικονομικό αδιέξοδο της χώρας μας και τους όρους κάτω από τους οποίους η Ελλάδα θα χάσει όσα λιγότερα για βγει από αυτήν τη κατάσταση. Το μεγαλύτερο ποσοστό των εταιριών που συνεχίζουν να είναι κερδοφόρες στην ελεύθερη Ελλάδα, αποτελεί κάποιο κοντινό η μακρινό παρακλάδι πολυεθνικών εταιριών. Όλοι έχουμε ακούσει μια ιστορία για κάποιον ελεύθερο Έλληνα που μόλις έκανε μια δυο πιο σωστές σκέψεις από τους υπολοίπους απορροφήθηκε από μια εταιρία κολοσσό και έχει μόνιμη κατοικία και μόνιμη πληρωμή από εταιρίες τους εξωτερικού και οι γονείς τους τον βλέπουν μόνο γιορτές και εάν. Θα κινδυνέψω να σκεφτώ επίσης ότι και όσοι από τους ελευθέρους Έλληνες που έχουν κάποια θέση στο μηχανισμό της εξουσίας, έχουν μια μέτρια έως καλή σχέση με τους αντιστοίχους των εξωτερικών χωρών σε πολιτικό αλλά και οικονομικό επίπεδο. Και σίγουρα έχουν βρει κάποιο τρόπο να κοιμούνται ήσυχοι ότι έτσι είναι η ελεύθερη Ελλάδα και δεν μπορούν να κάνουν τίποτα παραπάνω από το να συμβιβαστούν με τους κανόνες του παιχνιδιού και απλά να βολευτούν με ότι μέσα διαθέτουν. Οι ρομαντικοί ελεύθεροι Έλληνες προσπαθούν να εκφράσουν την αντίδραση τους με γραπτά η φωνητικά μηνύματα αλλά που χώρος για δημοσιότητα, αφού δεν πουλάει. Κατά περιόδους ελεύθεροι εργαζόμενοι που φορούν στολή αστυνομικών καλούνται να χρησιμοποιήσουν την όποια μορφή βίας μπορούν για να σταματήσουν προσπάθειες ανθρώπων για αντίδραση, που χαρακτηρίζονται τοπικές εκδηλώσεις αναρχικών και περιθωριακών στοιχειών. Ο πολύς κόσμος είναι απορροφημένος στην καθημερινή βιοπάλη με τα προβλήματα του και εκτονώνεται όπως μπορεί στο γήπεδο και στην τηλεόραση μπροστά μήπως και μπορέσει να δει κάτι πιο μίζερο από αυτό που ζει, γιατί αυτό σίγουρα πουλάει! Όλα αυτά στην ελεύθερη Ελλάδα. Ενεργό μέλος της ευρωπαϊκής οικονομικής ένωσης!
Κατά την διάρκεια της τουρκοκρατίας τελικά χρειάστηκε βοήθεια από Έλληνες και κεφαλαία του εξωτερικού για να οργανωθεί μια σωστή κίνηση που είχε σαν σκοπό την απελευθέρωση του γένους και έτσι πέρασαν αρκετά χρόνια για να γίνει αυτό. Θα τρέξω πιο πίσω στο παρελθόν για να θυμηθώ και κάτι άλλο που μας δίδαξαν στο σχολείο, γιατί ίσως τελικά το σχολείο δεν φωτίζει μονό όταν καίγεται. “Το δις εξαμαρτείν, ουκ αντρός σοφού”.

Τετάρτη 26 Μαΐου 2010

Το φουγάρο


Είναι ένα σημείο στο πλοίο (αυτό συμβαίνει στα μεγαλύτερα πλοία που έχω ταξιδέψει) που η οπτικός σού ορίζοντας ταυτίζεται με το πραγματικό ορίζοντα. Μπαίνοντας στο πλοίο η μεγαλύτερη έγνοια μου είναι τα πράγματα. Μόλις ξεμπερδέψω με τις αποσκευές και τα υπόλοιπα διαδικαστικά. Αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία είναι να βρω αυτό το σημείο. Συνήθως είναι κάπου στο κέντρο και στο ψηλότερο σημείο του πλοίου. Εάν έχει το πλοίο ελικοδρόμιο είναι πολύ πιθανό να είναι αυτό το σημείο που ψάχνω. Το πιο πιθανό είναι να απαγορεύεται να πάω σε εκείνο το σημείο και αυτό είναι που το κάνει και τόσο ξεχωριστό. Κάπου εκεί, έρχεσαι αντιμέτωπος με τον αέρα ενώ ταυτόχρονα μπορείς να θαυμάσεις το μεγαλείο της θάλασσας. Σε μια πλήρη περιστροφή 360 μοιρών, το μόνο που βλέπεις είναι η θάλασσα και ο ουρανός. Εάν είμαι τυχερός και μου κάνει το χατίρι η νύχτα, θα έχω παρέα μου και τα αστέρια. Σ εκείνο το σημείο αναλογίζομαι πόσο μικρός πραγματικά είναι ο άνθρωπος σε σχέση με το μεγαλείο της φύσης. Δίνοντας λίγο χρόνο και αφήνοντας την αλμύρα να περάσει για τα καλά μέσα στο πνευμόνια μου, γίνεσαι ένα με το πλοίο. Συμφιλιώνομαι με τον σιδερένιο καθημερινό ταξιδιώτη που σκίσει τα σκούρα νερά, χαράζοντας πορεία. Από εκεί και υστέρα όλα είναι πιο χαλαρά. Στο καλύτερο κρουαζιερόπλοιο να βρίσκομαι, εάν περάσω αρκετό χρόνο σ εκείνο το σημείο, δεν μου κάνει πια εντύπωση ούτε η τεραστία πισινά, ούτε η disco με τον ανοιχτό ουρανό, ούτε πόσες ώρες ακόμα απομένουν για τον προορισμό μου. Είναι εκείνη η εικόνα του απέραντου γαλάζιου που έχει μείνει στο μυαλό μου, με τον αέρα να με χτυπά στο πρόσωπο, και μικρές αλμυρές σταγόνες που με κάνουν να ανοιγοκλείνεις στιγμιαία τα μάτια μου.

Σάββατο 10 Απριλίου 2010

S-χέσεις




Μεσημέρι, πεζοδρόμος Θέρμης, καφέ κάτω από τεχνητό μέσω θέρμανσης. Η εξωτερική θερμοκρασία δεν έχει περάσει τους 15 βαθμούς ακόμα, αλλά κοντομάνικο είναι στη μόδα για να φαίνεται το φρεκσοαποτριχωμένο γραμμωμένο μπράτσο, στα 15 μετρά από το παρκαρισμένο (με δόσεις αγορασμένο) cabrio. Στο ίδιο τραπεζάκι, άλλοι 3 όμοιοι. Μπορεί να φορούν άλλο μπλουζάκι αλλά έχουν τραγική ομοιότητα. Καπνίζουν premium quality τσιγάρα και μιλούν σαν τεχνητοί αναλυτές του χθεσινού συστήματος που έπαιζε ο Santos. Που και που κοιτούν αριστερά δεξιά για να βεβαιωθούν ότι είναι πάνω τους τα βλέμματα από τα γύρω τραπεζάκια. Στην άλλη γωνία έχουμε διαφορετικό σκηνικό.
Μια παρέα από γυναίκες σκαρφαλωμένες σε high heels μπότα που ξεπερνά το γόνατο, κενό για να φαίνεται το σοκολατένιο από το solarium μπούτι με κοντή φουστίτσα γύρω από την περιοχή της λεκάνης. Καθώς φτάνει η μάτια σου προς το πρόσωπο σε τυφλώνει το φως από τα στρας και την παχιά στρώση από το lip-gloss. Καρπός του χεριού σπασμένος και ανάμεσα στο δείκτη και στο μεσαίο, καίγεται ένα slim λευκό σιγαρέτο. Η συζήτηση ξεκάνει από το αυτοκίνητο που αγόρασε ο μοναχογιός της κυρά Δήμητρας, και καταλήγει στο χωρισμό της Ελένης και του Γιώργο, αφού η Ελένη αποφάσισε στα 34 της ότι ο γάμος που είχε κάνει στα 22 της ήταν αποτυχημένος.
Η παρέα με τα premium quality παλικάρια θα ξαπλώσει στα καθίσματα των ανοικτών αυτοκίνητων την ιδία στιγμή που το τακούνι από τις μπότες θα βρει στο μεταλλικό σκαλοπάτι για να σκαρφαλώσουν αυτά τα ζευγάρια καλομαυρισμένων ποδιών στο δερμάτινο κάθισμα του Jeep. Στην οθόνη του καλοπληρωμένου οχήματος θα παίξουν σποτάκια από το περιβόητο DVD. Η κατεύθυνση λίγο πολύ ι ίδια. Στο πατρικό σπίτι, να πάρουν το μεσημεριανό τους από τα χεράκια της μαμάς, στην εποχή μας δεν συντηρείς έτσι εύκολα σπίτι μόνος/η σου. Απογευματινός ύπνος γιατί το βραδύ η πασαρέλα έχει συνέχεια μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες της επόμενης.
Η βραδινή αμφίεση δεν αλλάζει τόσο, ούτε για τα παλικάρια, ούτε και για τις μελλοντικές miss young. Αλλάζει η διάθεση.
Προσέξτε με είμαι νέος/α με πολλά αστέρια, και διαγεγραμμένη επιτυχία μετά το κλείσιμο των φώτων.
Η βραδιά θα κλίσει μετά από αμέτρητα σφηνάκια και πουκαμισά ανοιγμένα, με το 65% να κοιμάται στο μονό πατρικό κρεβατάκι του, το 25% να δοκιμάζει τον νέο ερώτα για πολλαπλή φορά, και μόλις ένα 10% να κλείνει το ξυπνητήρι, αγκαλιάζοντας τον/την αγαπημένο του/της για να ξεκινήσει άλλη μια μέρα για την τίμια εργασίας του. Την ίδια στιγμή ο ταλαιπωρημένος από το ξενύχτι διαδικτυακός εραστής θα καληνυχτίσει τις φίλες τους στο facebook στέλνοντας όνειρα γλυκά και απονήρευτα.

Όχι δεν με ενοχλεί ότι το έργο διαδραματίζεται στην πεζόδρομο της Θέρμης. Το έχω δει να παίζεται και σε άλλους πεζόδρομους και πλατείες λίγο που κεντρικά και δυτικά του νομού μας. Το έχω δει να παίζεται και πριν κάποια χρόνια σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις, πιστέψτε με. Με ενοχλεί το σενάριο το ίδιο.
Κάπως έτσι ορίζεται η λέξη σχέση στο ηλικιακό πληθυσμό από 25 έως 35 στην εποχή μας. Και εάν εσείς πιστεύατε ότι είχα σκοπό να μιλήσω για την κρίση των σχέσεων στην σημερινή εποχή, σας ζήτω συγγνώμη. Για να κάνω ένα τέτοιο άρθρο θα έπρεπε να υπάρχουν σχέσεις βασισμένες πάνω σε συναισθήματα και όχι αριθμούς λογαριασμών. Θα έπρεπε να υπάρχουν σχέσεις πάνω σε κοινά όνειρα και καθημερινούς προβληματισμούς. Θα έπρεπε να υπάρχουν σχέσεις βασισμένες πάνω σε παιδικούς έρωτες, και όχι σε γραμμένους κοιλιακούς. Θα έπρεπε να υπάρχουν σχέσεις βασισμένες σε αμοιβαίο σεβασμό και αλληλοεκτίμηση και όχι στα χωράφια του παππού. Μέχρι τότε θα δανειστώ στοίχους από γνωστό τραγουδάκι.


Δικαίωμά μου να ποντάρω λίγα
Δικαίωμά μου να πηγαίνω πάσο
κι εκεί που λένε πως ποτέ δεν πήγα
εγώ δεν πρόλαβα να το ξεχάσω
Κι όποιος ρωτήσει γιατί πάντα φεύγω
μ' αυτό τον τόνο του λευκού στο βλέμμα
του λέω μια φράση σαν να υπεκφεύγω
με μια ελπίδα να 'ναι σαν κι εμένα...

Σάββατο 23 Ιανουαρίου 2010

Ελευθερία ή θάνατος

Ένα από τα αγαπημένα μου θέματα προς συζήτηση. Ελευθερία. Για κάποιους η ελευθερία είναι τρόπος ζωής. Για κάποιους θεωρείται ουτοπία (πάλι παίζεις τον φιλόσοφο, θα λέει ο κολλητός μου). Τι γίνεται όμως γύρω μου; Πόσο ελεύθεροι είμαστε και τι ορίζει την ελευθερία μας τελικά;
Θα διαλέξουμε να προσεγγίσουμε τον ορισμό της ελευθερίας έτσι όπως το όρισαν άλλοι πριν από εμάς.
¨Ελευθερία είναι το δικαίωμα να δρας ακλουθώντας την δική σου θέληση, χωρίς να επηρεάζεσαι από εξωτερικές δυνάμεις. Από φιλοσοφική οπτική γωνία, αυτό ορίζεται, ως η ικανότητα να ορίζεις εσύ τις επιλογές σου¨. -
¨Η μονή αληθινή φυλακή είναι ο φόβος. Η μονή αληθινή ελευθερία είναι η ελευθερία από τον φόβο¨.
¨Ελευθερία είναι μια άλλη λέξη για να ορίσεις το στάδιο που φτάνεις όταν τα έχεις χάσει όλα και δεν μπορείς να χάσεις κάτι παραπάνω¨.

Ελευθερία να σκέπτομαι ότι θέλω, να ορίζω εγώ τα πιστεύω μου, να εκφράζω τις απόψεις μου, να διαλέγω το μονοπάτι της ζωής που θα βαδίσω. Και θα είμαι ελεύθερος όταν δεν θα φοβάμαι, και θα έχω ικανότητα να ορίζω εγώ τις επιλογές μου. Και ας μην ξεχνάμε, όταν θα είμαι ελεύθερος, δεν θα φοβάμαι να χάσω αυτά που έχω αφού θα τα έχω χάσει όλα. Και τελικά τότε θα είμαι ελεύθερος από τι ακριβώς;
Πάμε ξανά γιατί το χάσαμε… Είμαι ελεύθερος να διαλέγω εγώ το δρόμο μου. Άρα έχω ανάγκη να διαλέξω ένα δρόμο. Είμαι ελεύθερος να εκφράσω τα πιστεύω μου. Άρα έχω ανάγκη να εκφραστώ και να πιστέψω. Μήπως τελικά η ελευθερία μας είναι μια εξίσωση που έχει μεταβλητή τις ανάγκες μας και τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε τις ανάγκες μας, η τουλάχιστον αυτά που πιστεύουμε ότι έχουμε ανάγκη.
Σίγουρα εάν πάρω τα βουνά και κοιμάμαι κάτω από ιτιές και τρώω ρίζες και κάμπιες θα είναι ελεύθερος, αλλά έχω ανάγκη να ζω κάπως έτσι… και τελικά πως έχω ανάγκη να ζω. Εάν ρωτήσω τον εαυτό μου κοιτάζοντας τον καθρέπτη, πως ανάγκη να ζω, θα απαντήσω, ότι έχω ανάγκη να ζω με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε να είμαι ευτυχισμένος. Ουφ και άλλο ερωτηματικό. Ποτέ είμαι ευτυχισμένος; Μήπως θα είμαι ευτυχισμένος με την σκιά της ιτιάς, η μήπως χρειάζομαι ρετιρέ με θεά το Θερμαϊκό για να είμαι ευτυχισμένος… και αυτό ποιος το ορίζει? Μήπως εκεί πρέπει να ξαναρωτήσουμε τελικά μήπως η ελευθερία είναι η δύναμη να ορίζουμε την δίκια μας ευτυχία ικανοποιώντας αυτά που εμείς και μονό εμείς ορίζουμε ως ανάγκες, χωρίς να επηρεαζόμαστε από εξωγενής παράγοντες;
Και ποιες είναι αυτοί οι εξωγενείς παράγοντες. Να μην ξέρουμε από τι πρέπει να προφυλαχτούμε ρε αδελφέ.
Στοπ φρένο. Το βλέπω ξανά μπροστά μου. ¨Δεν είσαι το σπίτι που ζεις, δεν είσαι το αμάξι που οδηγάς, δεν είσαι τα ρούχα που φοράς, δεν είσαι το περιεχόμενο από το πορτοφόλι σου¨. Σε κάποιο έργο το είχα δει αλλά τώρα που σκέπτομαι πιο ¨ελεύθερος¨ κάτι μου κάνει να συνδέσω τις ανάγκες μας με το life style και τον ρόλο του marketing και της διαφήμισης. Οκ, οκ, χρειάζομαι 4 τοίχους και μια σκεπή για να ζήσω. Αλλά εάν έχω 4 τοίχους και θέση παρκινγκ μήπως θα είναι καλύτερα? Και μήπως εάν έχω 4 τοίχους και μια σκεπή με θέση παρκινγκ στη Θεσσαλονίκη, και μπορώ να έχω και άλλους 4 τοίχους και μια σκεπή στη Χαλκιδική θα είναι καλύτερα; Δεν σταματά αυτή η σκέψη αυτό το καταλαβαίνουμε όλοι μας ε; Τι πραγματικά χρειαζόμαστε όμως για είμαστε ευτυχισμένοι σίγουρα δεν το καταλαβαίνουμε όλοι μας. Σίγουρα οι ανέσεις μπορούν να προσφέρουν ποιότητα ζωής, αλλά υπάρχει ένα ερωτηματικό κατά πόσο μπορούν να προσφέρουν ευτυχία.
Και που κολλάει ρε μεγάλε, το marketing και η διαφήμιση? Εξ ορισμού ο σκοπός του μάρκετινγκ ήταν να βρίσκει προϊόντα που να ικανοποιούν τις ανάγκες του ανθρώπου και να τα προβάλει για να βελτίωση την ποιότητα ζωής του. Αυτό παλιά, και εμάς στη σχολή αυτό μας μάθανε θα προσθέσει ο άλλος ο κολλητός. Τώρα μήπως έχει αλλάξει το σενάριο; Ρωτάω εγώ. Μήπως ο ανταγωνισμός έχει αυξηθεί τόσο πολύ που ο σκοπός του marketing έχει γίνει πια να δημιουργεί ανάγκες για να κινούνται τα γρανάζια της αγοράς; Δεν θα μιλήσω με παραδείγματα γιατί ίσως θεωρηθεί ότι κάνω αντί-marketing, απλά θα αναρωτηθώ εάν ένας εικοσάρης φοιτητής (που δεν είναι οικονομικά ανεξάρτητος) έχει τις ίδιες ανάγκες που είχε πριν 10 χρόνια. Η ακόμα καλύτερα εάν ένας 30αρης (που είναι σχεδόν οικονομικά ανεξάρτητος) έχεις τις ίδιες ανάγκες που είχε πριν 10 χρόνια. Που το πάω? Προσωπικά το λατρεύω το marketing. Μπορώ να είμαι αλήτης ασκώντας το και ακόμα να φοράω κουστούμι και να με φωνάζουν κύριο. αλλά όλο αυτό το παιχνίδι του ωραίου, του επιβλητικού, του σύγχρονου, του in, μήπως τελικά αυτό είναι που έρχεται να μας στερήσει την ελευθερία; Αυτή είναι η μια πλευρά. Στην άλλη είμαστε εμείς. Γεννιόμαστε ελεύθεροι και μεγαλώνοντας κάνουμε όνειρα, βάζουμε στόχους, θέλουμε να επιτύχουμε πράγματα, τους 4 τοίχους που λέγαμε… Μήπως κάπου στην πορεία μπερδευόμαστε και εμείς οι ίδιοι και αποφασίζουμε να ¨πουλήσουμε¨ την ελευθερία μας? Σίγουρα δεν γεννήθηκα με όνειρο να πάρω cabrio αυτοκίνητο, αλλά εάν μπορώ να δουλέψω 2 ώρες παραπάνω κάθε μέρα για τα επόμενα 8 χρόνια της ζωής μου και να το πάρω? Μήπως τότε θα είμαι πιο ευτυχής? Έλα μωρέ 2 ώρες παραπάνω είναι, αφού μπορώ.
Και έτσι μπήκα και εγώ στο club του ανοιχτού αυτοκινήτου, με το ανάλογο τίμημα πάντα ε. Αυτό είναι ένα παράδειγμα, υπάρχουν και αλλά, σίγουρα εξίσου ελκυστικά. Συνεχίζουν να είναι όμως προϊόντα του marketing, που πολύ καλά έχουν περάσει στη ζωή μας. Τα αποδέχονται οι φίλοι μας, οι εχθροί μας, και θα έκαναν κατά κάποιο τρόπο “ευτυχισμένους” τους γονείς μας εάν μας έβλεπαν να τα κατέχουμε. Και δεν σταματά εδώ, υπάρχουν τάξεις ανθρώπων που ευτυχώς η δυστυχώς έχουν γαλουχηθεί με τέτοιες ανάγκες και με τέτοια όνειρα. Και για να το φτάσω στα άκρα φανταστείτε ότι μπορεί να παλεύουμε μια ζωή για να ικανοποιήσουμε μια σειρά από τέτοια όνειρα-ανάγκες που τελικά δεν ξέρουμε εάν θα μας οδηγήσουν στην πολυπόθητη ευτυχία. Δεν θα καταλήξω κάπου, εγώ θα συνεχίσω να ασκώ το marketing μ έναν δικό μου τρόπο έτσι όπως μου αρέσει. Θα αφήσω όμως ένα ερωτηματικό σ’ εμένα αλλά και σε σένα αναγνώστη κατά πόσο αφήνουμε το marketing να ορίσει για εμάς τις ανάγκες μας, τα όνειρα μας και τις συνθήκες αυτές που ορίσουν την δική μας μοναδική ευτυχία.